Міхась Баярын, Literatura białoruska, ebook, pdf

Міхась Баярын

UMBRAE

шэраг безвыніковых спатканьняў на курсах сучаснай расейскай мовы
даў магчымасьць набыць нутраны спакой
і незваротна страціць уcё што значыць
мільгаць цяпер на экранах і зь першых палос газэт
даваць паказаньні суду а яшчэ праз колькі
год узгадаць той час ды позна
ўвечары сьнег абыякава сьцёр той сьлед
які пры жаданьні мог бы быць скарыстаным дзеля
пошуку зьніклых вестак вузкіх зарослых сьцежак
дакладна на гэтым мейсцы голас мае сарвацца

бязвокая цемра глынае шэпт галасоў
тут цягнікі не спыняюцца і сутаргова
сіляцца і паміраюць на доўгім поўразе рэек
вандроўнікам у нікуды не прадаюць квіткі
нешта нагадвае гэтая песьня колаў
сьмех ці плач тралялёначкі у бесчасоўі
парожніх таварных вагонаў

узімку ў пакоі набраклым гукамі фортэп’яно
букетамі красак падважаных па кутках
абуджаецца муха і на парожнім стале
ігліцы ўкарэлых ружаў хаваюць памяць
пра кроплю крыві што пакінуў дзявочы палец

у такія часы яшчэ стомлена крочаць яны
па пажухлай траве маркотных сівых далін
баязьлівыя зіркі вандруюць на ўсхонах цясьнінаў
і доўгай здаецца дарога ў блукальні твайго лістападу
але неўнікнёна іх статкі сыходзяць хвалямі з гораў
срэбная воўна мараў зьлятае бы першы сьнег
з рухам ляза прачнецца чырвоны ядваб самоты
і сьвітаньне сустрэне крыштальны сьмех

абуджаецца птушкай высока ў нябёсах не пазнае краіны
разумее што статак далёка што крылы нясуць на поўнач
пазьней нечаканы стрэл запаўняе слых а раптоўны дотык
сэрца хоча заснуць і не пасьпявае

хай гэта цябе не хвалюе ў няўтульным ціхім пакоі
ні сьлёзы на брудных сьценах ні ёдкі празрысты дотык
друзлай рукі паветра да тонкай дзіцячай скуры
і не шкада нічога ўсё тут у роўных умовах
складана звыкае да думкі пра незваротную страту
не засталося сумневаў мы больш не памрэм ніколі

надвячоркам па шэрай дарозе ісьці напярэймы
той што чакае цярпліва зрушэньня цьмяных жаданьняў
у сутарэньнях падземных прысадаў каб раптам заўважыць
між ліхтароў неахайна расстаўленых некім
што апынуўся нарэшце ў цэнтры суквецьця
калі сем прыгожых пялёсткаў паўстануць навокал
вецер пачне калыхаць далікатна нібы немаўлёнка
крохкую краску сатканую зь нітак нябыту
чуючы цягу электрамагнітнага кліку
згнібы зьбяруцца смактаць папяловы крывавы пылок
бліскучыя срэбныя мятлікі мабыць пасьля атрымаецца
жыць у глыбокім спакоі не прыпыняючы крокаў

дванаццаты дзень лістапада забітага стомай
ад пошуку белых старых гарадзкіх муроў
якія паводле паданьня ўсё ж існавалі
нікуды не прывёў нарэшце дакладней прывёў да мэты
ў двары рассмактаныя цэнтрам або прадмесьцем
так што ў такіх краінах падвечар часьцей за ўсё
можна пабачыць як ціха ляжаць на лавах
пальчатак згубленых пары глухіх вэтэранаў Сулы
атынкаваныя блага стаяць бэтонныя стоды
закінутыя ў спакоі гранітнымі правадырамі
помнікі паражнечы самотныя пастамэнты

паслухаўшы мову пачуцьцяў скеміў яны маўчаць
і ня ясна было ці памерлі зусім ці папросту сьпяць
пасажыры п’янога трамвая што возіць усіх штодня
па маршруце дадому з працы з канца у канец вакна
выкінуў свой гадзіньнік і вечна глядзеў на чужы
насьценны ручны кішэнны альбо званіў
па тэлефоне голас даваў сухі
шурпаты адповед лета гадзінаў і нуль хвілін

ішлі ў тумане невядома куды і здаецца была
пад нагамі трава ужо днела і сталі відны відарысы сяла
за грудом збудаваная з дрэва старая царква і каля
смарагдовага лесу ліновішчам легла рака
зіхацела на керзавых ботах рудая раса
а позіркі падалі долу бы кроплі поту з ілба
калі парась падступна й ціхенька вакол пачала
касьцянець і згушчацца ў цагляную гліну сьцяна
убрасьнелым каменьнем спыняючы дых у грудзях
між мясенямі стыгла ў цэмэнт лімфатычная гаць

здаецца гаспода бяз мэблі і без тэлефона
была бы найлепшым прытулкам
на месяцы два назапашана еміны дыму
загарантаваныя гукі якія ніхто не пачуе
погляд на поле з вакна не спаткае нікога
толькі размыты адбітак уночы прымусіць
нешта прыгадваць з увагі на шнары на твары
перадусім неабходна баяцца бясьпечных лёзаў

твары жухнуць патрапляючы ў люстэрка
гразнуць рухі ў ціхім багніве адсьветаў
у вандроўцы на край сьвету за вачыма
страціў месячны праезны на тралейбус
дзе суседнія кабеты безьязыка
млява кідаюць праз вокны сьветагляды
вылаяўшы карму па-расейску
бачаць адно чыннасьць у бясчыне
рукі робяцца жаўцейшымі штодня

каб заўжды так ляжаць у замшэлым жвіры
як апошняя трэска вясла ці кармы жагляра
гэльленізму на гэтым чужым узьбярэжжы
прыгадваць уласную ігліцу гледзячы ўгору
з прычыны нікому сваёй непатрэбнасьці думаць
пра тое чаму менавіта сюды заіржэлым цьвіком
тую потную хвалю прыбіла кляўцом аквілёна
моцнага доля ўжо пэўна такая вада выпараеццa

увесь дзень і ўсё жыцьцё
точыць позірк аб партрэт
ён хацеў бы жыць інакш
ён хацеў бы быць як той
што з калматай баўны дна
бачыць толькі гэты твар
і спавіты глеўкім шклом
тоне ў покрыве зімы
рашчыняецца ў нутры
папяровай глыбіні
мінаком па-за вакном

выслухай вуха быцьця дзеясловы ў загадным ладзе
не без увагі ахоўвай старанна паролем файлы
абараняй ад інфэкцый на інсталяцыйным дыску
каб аднавіць аднойчы ў пільна патрэбны момант
шэраг імпэратываў яйка да куры-мамкі
не паддавайся плыням хай хоць віруюць вірам
сьцісьні рукамі глотку хісткай прамоклай глебы
высмакчы грунт карэньнем лепей застацца дрэвам
толькі б ня стацца дошкай і пакуль ёсьць чым дыхаць
рухам ня рухай цела ў вострай нястачы тлёну
задавальняйся пусткай у траншэях трахеяў
і на выпадак сьмерці вяжы за нагу катвігу
чоўна гэтай мясьціны і пажадана лінай
а не снурком сандаляў сунь у іголку нітку
пазашывай намёртва вусны ў час пацалунку

праз мулкія логвы прахонных касьцістых пагоркаў
разбэрсаных шчодрай нятрапнай рукой цытраком
па лашчанай сьлінай сухмар’яў напружанай скуры даліны
разьдзёртай адзёрным вярэдзівам паркавых дрэў
крывавай крыніцай крыжляючы кволы струмень

увесь рок ні на крок ні наўскос ні наўпрост
нават наадварот ні ўнутро ні ў двор
і далёка ня толькі ў кублах рыжовых ружаў
паўсюдна і пэрыядычна губляюцца яйкі мух
брудны бот на парог у праём скразьняком
празьвініць тэлефон па шчацэ канчуком
у счужэлай руцэ сынтэтычным шматком
сунься слухаўка сука у непаслухмянае вуха
ды голас паўзе павуком па ваплёнай сьцяне
каб разьбіцца апаўшы танклявым радком
вэрбальнымі спазмамі ў стосы папер цішыні

па брукаваным стэпе на ролікавых канях
прагрукатаць замову шэптам надрукаваць
крэйдай на бесфарматных пляцавых аркушах
хай пазьлятае з дахаў аддзеліцца ад муроў
зграя бяскрылых птахаў друзлым тынкам далоў
перачытае ўголас трасянкай з памёрлых моў
шлокай надземных крокаў страляючы па галубам
зронены з горла спэрмы сівой фанэтычны фантан
скіне ўсе базы зьвестак у памяць былым багам

калі гэта здараецца ўсё выглядае прыблізна
так бы мовіць бы плюнуць у непрычынёнае сэрца
зручней то бок будзе пасунуць яго на скрай вока
паскорыўшы крокі да скокаў праз собскія цені
з кішэні дастаць пакамечаны лапік паперы
што прымушае спачатку замружыць адылі заплюшчыць
сьцяжэлыя веі ў нутро галавы размыкае
трымае прыкутым яго ланцугамі да зрэнка
ў вантробах каменнае падлы ў пустэльні сталіцы
пакліч бажавольнае быдла на сьвята айчыны
выпаліць па цыгарэце і маршам рушыць па хатах
пакінуўшы попел зьлівацца з утульнай цямрэчай
на брудных прыступках шчакой прыхінуцца да поўсьці сабакі
зарумзаць каб сковыт адбіты сьцяной нарадзіўшы
рэха аднойчы паўторваў бясконца ўсё тое ж

засталіся адны на засталыя дні без надзейнай рукі
прадзедаў косьці стачылі ў зямлі кальчакі
нашы нівы спавітыя колкім аржавым павоем
ірдзелі праз гэта каржавай аржанай крывёй
у тых лужынах вецер палошча бялізну аблокаў
ды зыбіць карузлыя восьці пустога ўзьмежнага зельля
драцінамі промняў сячэ пабрусьнелыя волкія скібы
і ўспадкаванае стогнаў калосьсе цалуе крамяную глебу
зьвінаючы ў кволыя косы сьцябліны сівых галасоў
вычэсвае вошы насеньня з жытнёвых густых валасоў
давай Мэльпамэна гуляй па калена ў няскошаных ценях
ляўровага жухлага сена зьбяры абярэмак тугі
па радзіме наткі павуты з гэліконскіх вяровак жальбы
пляці багавіца вянкі ды зычліва кладзі на галовы
цыганскімі загартаванымі голкамі ў крохкія скроні

ніхто не схацеў там памерці ў фальшывай вясьне
першую вільгаць прасьціны асфальта ўвабралі ў сябе
крыкі зарыліся ў мову й буцьвелі ў размоўнай труне
згары ўжо валіў жоўты сьнег пасьвяжэлых газэт
на вуснах залепленых брудам пантоплі пакінулі сьлед
бамжы паскрадалі адзежу і ўсе пасыходзілі прэч
біць лынды пад горкі яблык занурыўшыся ў тывісэт

немагчымыя крокі назаўсёды сюды па нэйлёнавых нітках
танчылі пальцы музы над прорвай дэкі на лінах з жэрдкай
дамоклавым ботам над мурашынай ядвабнай стужкай
між муроў супрацьлеглых дамоў напятых нязломнай воляй
заблукаў і нязнойдзены ў гэтым лесе завочна асірацеў
згублены позірк памкнуў за чорнай каханай кропкай
ужо драўлянай і чым далей тым дубей тым болей
што сабе на рамонку рукі нагадала ў гадоў пятнаццаць
надышоў лістапад у сэрцы патыхала сквасьнелай кавай
памяць залевай з вока прасіла ці можна выйсьці
і без дазволу паўзла навонкі праз нос крывёй

праз брамку вакна ў птушыным кірунку паўднёвы крык
зьнічкай аб звонкі дол на аскепкі з усіх бакоў
уздоўж язджалых шляхоў у кішэнях ручай ключоў
па кожным калюжным дне каб у рэшце рэшт
недзе ў маленстве вірна ў іржавым замку адрыны
заснуць на хвіліну другую ўжо ноч у рыпучы растул дзьвярэй
павятровы вужака бяз грукату нагла ў вуха

зімовыя мятлікі зь сёмага неба заціха ў спацелыя шыбы
кроплямі леташніх крылаў на\ласкаваны паркет
у чырвоным куце ўсё яшчэ дрогкімі капшукамі
трапяткія анёлы у нічыёй павуце бо так хутка цяпер
зьдзяйсьняе жаданьні занадта сумленны сьвет
але так і павінен герой пачувацца ў гульні ў тупыя нажы
на вільготнае шкло першы голад цытрынавай коскай
і нечакана праз гэта вакно надварэ айчына

вось той паўночны сум надваіх у паўзмрочным доме
адарваным ад глебы так што і выйсьці страшна
у вазонах на падваконьні яшчэ засталося
крыху зямлі і вады толькі ў венах шкада на сьлёзы
хоць і вачам балюча ад штучных промняў
празрыстыя веі і сны выцякаюць вонкі
і не вяртаюцца дык перадай жа калі сустрэнеш

[ Pobierz całość w formacie PDF ]

Tematy